Jankowscy - dawne rycerstwo

Jankowscy w panteonie rycerzy herbowych wg Korony Polskiej Ks. Kacpra Niesieckiego 

[T.2 s.398-399, 1738r.]

JANKOWSKI herbu Junosza w Ziemi Dobrzyńskiej, Florian 1632, Jan i Wojciech 1648, Wojciech Kazimierz Przeor Cysterskiego Zakonu, i Pleban Wągrowiecki 1679. N. miał za sobą Dorotę Jaskłowską. Mikołaj w Powiecie Rzeczyckim. Jakub pod Pleszkowem rycersko stawał [Biel: fol: 72] na weselu Zamoyskiego gonił z kopią. [Nies. Ib.]

Dom Jankowskich Junoszów (herb polski wymieniony również w Gnieździe Cnoty, Bartosza Paprockiego z 1578r.), jednej dzielnicy z tymiż Karnkowskimi tamże na dobrzyńskiej ziemi. Był wieku mego Marcin, poborca ziemi dobrzyńskiej, właściciel Jankowa i części Głodowa 1564 r. (Paw.). podsędek ziemi dobrzyńskiej, człowiek dla rzeczypospolitej dobrze zasłużony, który z Wierzbicką, wnuczką Maciejowskiego wojewody lubelskiego zostawił synów pięciu, mężów znacznych, a naprzód:

Wacława, który w tę poswolską potrzebę, w Kownie z Niemieckimi knechtami się zwadziwszy, mając ich na się ponad czterdziestu, każdego z nich, mężnie się im broniąc, ranił. A gdy nań przyszła skarga przed króla, szło mu o gardło, iż pod ramieniem królewskim poranił tak wiele ludzi; wszakoż iż był i domu znacznego, ku temu młody natenczas, wiele się panów za nim przyczyniało. Sam Wager gdy stanął przed królem, obaczywszy Jankowskiego, na którego przedtem skarżył o swoje knechty, rzekł: I ten to młodzik te łotry posiekał? etc. Podobniej miłościwy królu dać te powiesić co się dali temu młokosowi tak sromotnie poranić, a niżby ten cnotliwy młodzieniec miał o nie być karany. Zatem wolno został wypuszczony. Ten potem za sobą miał Kucicką z domu Pobóg, z którą zostawił potomstwo.

Wacław z Karnkowa Jankowski, jak się zdaje syn Marcina, podsędka, dworzanin arcybiskupa Karnkowskiego, następnie kasztelan słoński, pozostawił trzech synów: Marcina, Jana i Tomasza. Marcin, podstoli wyszogrodzki 1620 r., umarł podczaszym 1661 r. W 1633 r. obierał plenipotentów w Lublinie (Zap. Lub. 34 f. 505). Janowi król potwierdził 1621 r. granice Jankowa, podług aktu z 1371 roku (M. 165 f. 209). Tomasz, otrzymał 1650 r. konsens królewski, na wykupienie z rąk Krakowskiej wsi Prusy, w ziemi lwowskiej (M. 191 f. 329). [za: Boniecki, Herbarz t.VIII s.206]

Mikołaj Jankowski, brat tegoż Wacława, który się w Węgrzech na sprawach rycerskich schował, wiele z Turki pojedynkiem na harcach czynił, umarł bezpotomny.

Stanisław trzeci i Paweł, mężowie znaczni, pomarli.

Jakób, który na rycerskim chlebie z młodości się schował, był i mężem znacznym w każdej potrzebie, jako pod Gdańskiem, w Moskwie, i w innych krainach, o czym na różnych miejscach w historii czytać będziesz. Tenże na weselu hetmańskim, jakoś czytał pod herbem Koźlerogi, mężnie kopią skruszył. Temuż król Stefan dał Lipno na dobrzyńskiej ziemi, z którego Działyńskim summę spłacić miał cztery tysiące. [Paprocki, Herby rycerstwa polskiego s.321, 1584r.]

Uruski tak widzi Junoszów-Jankowskich [T.5 s.361]: Senator w rodzinie, Wacław, kasztelan soński 1620r.

W ziemi dobrzyńskiej. jednego pochodzenia z Karnkowskimi i dlatego pisali się z Karnkowa. Po Mikołaju Karnkowskim z Jankowa synowie: Jan, Marcin i Stanisław w 1543r. (Metr. Kor.). Marcin, poborca 1564r., a podsędek ziemski dobrzyński 1572r., zostawił czterech synów; z tych:

1) Wacław, niepospolitej odwagi i siły, kasztelan słoński 1620r., z żony Rudnickiej miał córkę Annę za Lasockim i synów: Marcina, podstolego wyszogrodzkiego 1620r:, Tomasza, posesora dóbr Prusy, w ziemi lwowskiej 165 r., i Jana.

2) Michał, wojownik przeciwko Turkom na Węgrzech, bezpotomny.

3) Stanisław, dworzanin arcybiskupa Karnkowskiego 1591r.

4) Jakub, dzielny żołnierz przeciwko Gdańszczanom 1577r. i Moskwie 1578-1581r., dostał w nagrodę zasług od króla Stefana Batorego w posesyę majątek Lipno, w ziemi dobrzyńskiej w 1583r., i z żony Zofii Kinickiej miał synów, Marcina, rotmistrza królewskiego 1605r., żonatego z Heleną Watlewską i Tomasza, pisarza ziemskiego 1630r., a od 1649 \r. sędziego ziemskiego bełzkiego, po którym z żony Anny Jarczewskiej synowie; Jakub, Jerzy i Stanisław (Metr. Kor., Don. Vars., Zap. Tryb. Lubel.).

Jan i Wojciech podpisali elekcję 1648r. z ziemią dobrzyńską. Kazimierz-Franciszek, skarbnik bracławski 1670r. Stefan, żonaty z Konstancyą Noskowską, miał syna Franciszka, komornika ziemskiego lwowskiego 1657r., pisarza grodzkiego Żydaczowskiego, który podpisał elekcję 1697r. z wojew. Ruskiem.

JANKOWSKI herbu Korab w Mazowieckim Województwie, Wacław 1648, Michał i Stefan 1632 w Województwie Podlaskim, Stefan i Kazimierz 1648, Jan Jankowski w Zakonie Jezuickim mąż godny, rządził Collegia Lubelskie i Pułtuskie. Paweł w Brześciańskim 1674. [Nies.] Jankowscy herbu Korab z Mazowsza dom starodawny [Paprocki, Herby rycerstwa polskiego s.590, 1584r.]

Hipolit Jankowski, podsędek bielski, rezygnował z urzędu 1583 r. Syn jego Jan, podstarości bielski 1622 r. (Wyr. Lub. 57 v. 135), z Agnieszki Siekluckiej, pozostawił syna Kazimierza (Zap. Lub. 47 f. 269). Kazimierz i Stefan, z województwem podlaskiem, podpisali elekcyę Jana Kazimierza, a Jakób, z ziemią bielską i Wojciech Kazimierz, z ziemią łomżyńską, obiór króla Michała. [za: Boniecki, Herbarz t.VIII s.207]

JANKOWSKI herbu Nowina w Sandomierskim Województwie. O tych ani Paprocki ani Okolski nie pisał, dobra ich Janków dwie mile od Opoczna. Z tych Michał 1632, Kazimierz Franciszek służył po husarsku 1676, Antoni 1692. N. była za Janem Guczym.

JANKOWSKI herbu Jastrzębiec w Województwie Bełskim, Tomasz Jankowski z tego Województwa poseł na Sejm 1628, stamtąd deputowany na Trybunał fiskalny Radomski [Constit: fol: 5.] N. była za Stanisławem Domaradzkim. Potwierdza Paprocki - Jankowscy, rycerstwo używało herbów na Mazowszu Jastrzębiec (herb polski) [Paprocki, Herby rycerstwa polskiego s.183, 1584r.],

JANKOWSKI herbu Ogończyk w Łęczyckim Województwie. Piotr Jankowski, Łożniczy królewski. [Paprocki, Okolski, Nies.] Jankowscy herbu Ogończyk, byli w łęczyckim, z których Piotr był łożniczym królewskim. [Paprocki, Herby rycerstwa polskiego s.522, 1584r.]

JANKOWSKI herbu Poraj. Tego herbu był Bodzanta Jankowski Biskup Krakowski dwudziesty ósmy 1348r., Dziekanem Krakowskim zostawszy, z antecessorem swoim Piotrem z Falkowa Biskupem, do Klemensa VI Papieża w pokłonie jeździł; gdzie gdy Piotra w Awenionie śmierć zastała, Bodzęta na osierociałą katedrę po nim wstąpił. Wiele dobrego kościołowi swemu uczynił, Bodzęcin miasteczko, i wieś Bodzęcinek od imienia swego założył, gdzie i kościół wystawił. Do Plebanii w Skotnikach, dziesięcinę z dóbr Ruszcza, Żórawniki przyłączył. Katedrę Krakowską nowymi ołtarzami ozdobił Sw. Wojciecha, Sw. Doroty, SS. Apostołów Piotra i Pawła, Sw. Marcina Wyznawcy, Sw. Leonarda, Najś. Matki Niepokalanie Poczętej, do której szczególnie był nabożnym, i wszystkie w prowenta opatrzył. Z tej gorliwości którą miał o honor Boski, Kazimierza Wielkiego, Króla Polskiego o rozpustne życie zgromił; potem gdy ten Pan, Marcina Baryczkę, Wikarego Krakowskiej katedry, o świątobliwe napomnienia w Wiśle utopić kazał, Bodzęta go od społeczności kościoła klątwą wyłączył. Mścił się w prawdzie z razu tego król na dobrach i poddanych Biskupich, atoli potem opamiętawszy się nie tylko to wszystko powrócił, co był gwałtem, i bezprawnie odebrał, ale też wiele łask nowych, Biskupom Krakowskim wiecznymi czasy zapisał; kontrowersja o dziesięciny, którą miał z Ziemianami Województwa Krakowskiego i Sandomierskiego, za interpozycją Jarosławia Bogoryi Arcybiskupa Gnieźnieńskiego, uspokoił. Bodzęta zaś statuty niektóre potrzebne postanowiwszy katedrę swoje rozporządziwszy, sam na schyłku życia swego wzrok stracił. Więc że w Jankowie dziedzictwie swoim chciał pamiątkę po sobie zostawić, umyśliłby, pałac, czy zamek wspaniały tamże wymurować; dlatego koszt na to i znaczne pieniądze, na ręce rodzonego swego brata Zawiszy złożył. Zbyteczną jednak rozrzutnością ten wszystkie straciwszy, co raz to się niewidomemu Biskupowi przykrzył o więcej, udając, że taka fabryka, takim sumptem z gruntu stanąć nie może. Dawał Biskup i szczodrze afektem ku swojej Ojczyźnie uwiedziony, a ten na koniec sam umyślił do Jankowa jechać, żeby by to jeżeli nie widzieć, przynajmniej rękami namacać tego, co mu łudząc udawano. Nie przyszło jednak do tego, śmierć go albowiem w Kielcach zastała 1366 roku, pochowany w katedrze Krakowskiej w kaplicy Bożego Ciała, siedział lat 18.

Za Bonieckim: Mikołaj, Bodzanta i Jakób, synowie Bodzanty z Wrześni, sprzedali 1317 roku części swoje na Jankowie i Wełnie, bratu rodzonemu, komesowi Bogufałowi. Synami tego Bogufała będą: Bodzanta, biskup krakowski 1348r., zmarły w Kielcach 1366 r., Tomasz i Stefan. Tomasz bowiem, syn Bogufała, syna Bodzanty, nabył część Szczepli 1329 r., a Biskup Bodzanta, w liście pisanym do bratanka swego, syna Tomasza, wymienia braci: Tomasza i Stefana, i szwagra, Piotra Litwina, oraz wzmiankuje, iż majątek ich ojczysty Bierzglin, który zastawili na wykupno z niewoli Andrzeja, stryja biskupa, wykupiony przez biskupa, wziął działem Tomasz.

Tego ostatniego syn Jan, urodzony ze Świętosławy, dziedzic na Jankowie i nabytej przez siebie Górce, ze szremskiego, kasztelan kaliski 1366 r., którego pieczęcie z 1377, 1382 i 1383 r., przedstawiają herb Poraj, pozostawił synów: Bodzantę, kustosza poznańskiego 1390 r., Bogufała i Dobiesława, piszących się z Jankowa i z Górki (KWP. i Leksz.). [za: Boniecki, Herbarz t.VIII s.211]

Innych Porajów wymienia: Łukasza Jankowskiego Różyca 1564 wspomina Rey w swoim Zwierzyńcu. Walentyn w Łęczyckim 1648; Marian w Sieradzkim; Mikołaj w powiecie Rzeczyckim 1674; [Nies.]

Zobacz spis elektorów królów polskich [zobacz]