Jankowscy pochodzenia żydowskiego

Nazwisko Jankowski jako nazwisko żydowskie nigdy nie występowało samoistnie. Było związane z innymi nazwiskami podobnie brzmiącymi lub powstało na drodze spolszczenia.

Istniały przypadki przechrzt z wiary starozakonnej na chrześcijańską, wraz ze zmianą imienia i nazwiska. Takie akty były spisane we Lwowie, Łomży, na Litwie (w gub. augustowskiej) czy w Warszawie.

Przytoczone poniżej wypisy z genealogii familii pochodzenia żydowskiego a przypisujących sobie nazwisko Jankowski potwierdzają wyżej wymienioną zależność.

Pierwszy znaleziony wpis pochodzi z gub. łomżyńskiej z Łomży we wsi Dobrzyjałowie ślub wzięła:  JANKOWSKA Ryska x 1827/6 z IMNIAK Herszk (Akta wyz. mojżeszowe, Dobrzyjałowo, Penza, Zalesie, Luby);

 W Łomży zmarła JANKOWSKA Judessa [1837/64] (Zona Szymko Jankowskiego);

 W Łomży ślub: JANKOWSKI Szolim x 1842/12 z Zelka z Leyba Sora wieś Rogienice (Zalesie, Mały Plock);

W Łomży we wsi Rogienice zm. JANKOWSKI Szymon 1845/89 s. Efroim, zapewne wdowiec po Judessa zm. 1837?;  

W Łomży we wsi Czarnocin ur. JANKOWSKA Judessa dn. 07.10.1844 [1844/100] c. Szolim (może Szymon?) Szymkowicz i Sora Zelkowna;

W Nowogrodzie ślub: JANKOWSKI Froim lat 24 z Łomży s. Szymek Froimowicz i Judes z panną Złota l. 14 ze wsi Kuzie c. Wolf Berkowicz i Dworka Herszkówna  [Nowogród 1840/4];

W Szczuczynie zm. 1868/52 JANKOWSKA Liba Leja z d. Moszkówna;

W Zambrowie ur. JANKOWSKI Lejzor Szloma 1872/20 s. Moszk Szmul i Chaja Fejga Lejbowna;

W Białymstoku zmarła: JANKOWSKA Chaja Rochla 1873/209F c. Abram; 

W Białymstoku zmarł: JANKOWSKI Josel 1886/305M s. Sroel;

W Warszawie zm. dn. 15-06-1848 żołnierz w armii ros. JANKOWSKI Efroim ze spisu 1860/64;

W Warszawie zm. JANKOWSKI Jankel 1864/31 (20-01-1864) w wieku lt 76 s. Dawid i Ryfka; pozostawił żonę Frajdę l. 60 i dzieci Aron i Bajla;

W Warszawie ślub: JANKOWSKI Moszek z NOWICKA Ruchla, akt 1891/3 dystr. VII sygn. 117;

W Bakałarzewie (gub. suwalska) rodzą się dzieci małżeństwu: Orko Jankowski (+1898) i Badana Brejna Pruszkowska w latach 1874-79 [np. Abram 1874/23];

W Krasnopolu dzieci JANKOWSKI Mowsza Lejzor 1859/27 s. Jankiel i Itka z Berków;

W Łoździejach: ur. JANKOWSKA Basia Gajla 1859/11 c. Chaim;

W Mariampolu: ur. JANKOWSKA Sora 1864/84 c. Dawid (+1867 s. Abrama);

W Serejach: ur. JANKOWSKI Mortchel 1838/7 s. Jankiel i Gienia;

W Suwałkach: ślub JANKOWSKI Abel s. Notko i Raszka Abelowna x 1856/5 z MANDARACKA Itka c. Lejzor i Etka Josielowna;

W Szakach ur. JANKOWSKI Szlom Jowna 1827/11 s. Efroim i Mina;

W Wiesieje ślub JANKOWSKI Mejer s. Lejba i Michla Chaimowna x1849/36 KRYNICKA Dwera c. Josiel i Rywa Mejerowna;

Warszawa - konwersja oraz ślub z notą unieważnienia: Jankowska Emilia Kunegunda ur. 1810 Glinki c. Lejbowicz Fajby i Marianny Jankowskiej, chrzest i ślub 1827 z Umińskim unieważniony [W-wa  św. Krzyża 76/1827, ślub 18/1827]

Mamy też przykład uszlachconego na Sejmie 1764r. przechrzty Jankowskiego Felicjana h. własnego?, z Litwy [VL.7/420, Ostr.];

To liczne przykłady z wypisów z metryk stanu cywilnego, których indeks można znaleźć na JRI Poland.

Genealogia Jankowskich vel Iankovka

Poniżej przykład rodziny Jankowskich, której nazwisko powstało w wyniku spolszczenia nazwiska pierwotnie brzmiącego Ha Cohen, a na Litwie przekształconego w Iankovka, następnie w Jankowski.

Rodzina ta pochodziła z Litwy z dystr. Kłajpeda wsi Kretinga po Shevel (*1770) i Sora Iankovka (*1772) Synem ich był Shmaia (Shloma Ha Cohen vel. Iankovka ur. 1804 zm.1876) jego żona to Bluma Perl;

Z nich linia nazywana Jankowskimi, emigranci do St. Zjednoczonych, która osiadła w Bronxie;

Syn Mendel (Max) Yankowsky (vel Iankovka) ur. 1842 Kretinga zm. 1921 St. Zjedn., miał rodzeństwo: Saul (1833-1911), Nechemia Natham (1835-1889), i China Aronson (1831-1903) i in;

Wymieniony powyżej Mendel (Max) z 1 żony Hene Levites c. Lejb (1845-1872) miał dzieci: Amalia (1868), Julius Jude Soling (1859-1881) i z 2 żony Fanny Feige Zoline vel Soling (1854-1925) c. Nathana Gacov Zoline i Tema Roth od 1872r. dzieci: Levin (1873-1885), Annie Hilga (1877-1927), Celia Soling (1886-1944), Aleksander Eliasz Soling (1874-1955), Michel Schemaya Soling (1879-1977), Sarah Soling (1888-1937), Rose Blume (1876-1933) i Rebbeca Soling (1890-1977) i syn Szymon Aaron Soling (1897-1963)

Jak wynika z przytoczonej genealogii, rodzina początkowo używała przetworzonej formy litewskiego nazwiska Iankovka, następnie Jankowski, a po ślubie z 2 żoną od około 1873r. nazwiska Soling vel Zoline, żyła w Stanach Zjedn. w Nowym Yorku na Bronxie od ok. 1910r. Potomkowie tej rodziny żyją w Stanach po dzień dzisiejszy.

PODSUMOWANIE

Powyższe opracowanie ukazuje liczne możliwości zniekształcenia pierwotnego nazwiska brzmiącego prawdopodobnie Jankiel a pochodzącego od Jana. Modyfikowane było najczęściej do formy Janklowicz alias Jankielewicz, ale również występowało jako spolszczone Jankowski. Nazwisko te występowało dokładnie w tych samych miejscach co oryginalne, od miejscowe nazwisko Jankowski, tak popularne w łomżyńskim, okolicach Warszawy czy w gub. suwalskiej.

Ciekawe, że w Warszawie nadawano to nazwisko nie tylko przechrztą, ale również podrzutkom z kołyski Instytutu Dzieciątka Jezus. Dzieci te chrzczone były w Kościele Św. Krzyża (od 1861r. np. Katarzyna 1868/no. 2994, Julian 1868/2044, Ludwik 1868/162, Władysław 1862/3267 itd.);

Źródła: JRI Records Poland, genealogia rodziny Jankowskich z Bronx (Geni.com), akta USC wyznania mojżeszowego z Łomży, Warszawy itd; Opracowania własne: przechrzty, frankiści z T. Jeske-Choiński "Neofici Polscy", tabele i opracowania z http://mazovia.genealogiapolska.pl/date/converts.htm

Opracowanie: Max Jankowski